Ik wil scheiden maar heb geen woning

Wanneer jullie huwelijk of relatie in een fase beland waarbij het niet meer gaat en de woorden “ik wil scheiden” onvermijdelijk worden uitgesproken, komt er een vloedgolf  aan uitdagingen op jullie af. Een scheiding is niet alleen  een emotioneel besluit, maar ook een ingewikkelde puzzel van  veel vraagstukken die opgelost moeten worden. Een van de belangrijkste   zorgen waarmee je geconfronteerd kunt worden, is het dilemma van scheiden zonder een eigen woning in zicht voor na de scheiding. Dit scenario stelt je voor een dubbele uitdaging: enerzijds zoek je emotionele afstand en ruimte om los te komen van de relatie die voorbij is, en anderzijds heb je de zekerheid nodig van een dak boven je hoofd.

In deze blogpost, gericht op het bieden van duidelijkheid en ondersteuning in turbulente tijden, zullen we jullie voorzien van waardevolle informatie en concrete oplossingen om deze uitdaging het hoofd te bieden. We nemen je mee  door het doolhof van vragen die misschien door je hoofd heen gaan: Hoe krijg je financieel inzicht om juiste beslissingen te nemen over waar je zult wonen? Welke mogelijke en tijdelijke woonoplossingen zijn er? Hoe gaan jullie om met de gezamenlijke woning en wat zijn eventueel de stappen voor het aanvragen van een urgentieverklaring voor sociale huur?

Het belang van financieel inzicht krijgen

Het in kaart brengenvan jullie financiële situatie is een van de eerste en belangrijkste stappen die jullie gaan nemen bij het in gang zetten van een scheiding, vooral wanneer je geconfronteerd wordt met het vooruitzicht zonder woning te zitten. Het inzicht in  de financiën biedt niet alleen helderheid in deze turbulente periode, maar het legt ook de basis voor het bepalen van haalbare woonoplossingen. Het is daarom cruciaal om gedetailleerd inzicht te verkrijgen in zowel uw persoonlijke als gezamenlijke financiën:

• Inventariseer de inkomsten en uitgaven. Breng nauwkeurig in kaart welke geldstromen binnenkomen, zoals salarissen, uitkeringen of dividendinkomsten, en weeg deze af tegen de maandelijkse vaste lasten, variabele uitgaven en schulden. Dit overzicht verschaft een helder beeld van uw netto besteedbaar inkomen, dat bepalend is voor jullie mogelijkheden om alleen te wonen. Vergeet niet dat na een scheiding sommige uitgaven voor de kinderen, zoals verzekeringen en abonnementen, wellicht gedeeld kunnen worden totdat er een definitieve afwikkeling plaatsvindt. Een handig overzicht kun je vinden op de website van het NIBUD.
• Krijg inzicht in bezittingen en schulden. Dit omvat banktegoeden, investeringen, pensioenen, eigendommen en andere waardevolle bezittingen. Hebben jullie gezamenlijke schulden? Dit is ook belangrijk om in kaart te brengen. Denk hierbij aan de hypotheek, leningen enzovoort. Daar kunnen onze mediators zeker aan bijdragen om dit in kaart te brengen. Tip: bezoek een hypotheekadviseur om de mogelijkheden tot het kopen van een woning te onderzoeken.
• Neem toekomstige wijzigingen in overweging. Het is ook belangrijk om in kaart te brengen wat toekomstige financiën in kunnen houden. Denk hierbij aan bijvoorbeeld alimentatie, zowel partner- als kinderalimentatie, toeslagen, kind gebonden budget en hoe deze bijdragen zullen uitpakken in een nieuw budget na de scheiding

Vind je het erg lastig om dit in kaart te brengen? Wij helpen jullie r graag bij het inzicht krijgen in de toekomstige financiële situatie.

Zodra de financiële situatie duidelijk is, kun je de volgende stap zetten in het verkennen van tijdelijke woonoplossingen. Hierbij speelt het verkregen financiële inzicht een cruciale rol; het bepaalt de haalbaarheid en duurzaamheid van de opties die je overweegt. Met een gedegen financiële basis kun je weloverwogen keuzes maken over waar en hoe je gaat wonen tijdens en na de scheidingsprocedure.

De gezamenlijke woning overnemen, onverdeeld laten of verkopen

Wanneer een scheiding aan de orde is, staat men vaak voor het dilemma van wat te doen met de gezamenlijke woning. Het besluit om de woning over te nemen, onverdeeld te laten of te verkopen is niet alleen een financiële en juridische kwestie, maar kan ook een diepe emotionele impact hebben. Het proces vereist zorgvuldige overweging van verschillende factoren, waaronder de wettelijke regelingen, de waarde van het onroerend goed, de persoonlijke behoeften van beide partijen en de kinderen en de mogelijkheden op de woningmarkt.

Emotionele overwegingen

Een huis is meer dan een stapel stenen; het is een thuis vol herinneringen. Voor veel mensen is de gedachte om hun thuis te moeten verlaten overweldigend. De basis die er altijd was is weg. Emoties zoals verdriet, boosheid, en angst voor verandering kunnen de besluitvorming vertroebelen. Het is daarom van belang om erkenning te geven aan deze gevoelens, ze te bespreken en, waar mogelijk, te scheiden van de praktische beslissingen die genomen moeten worden.

Het overnemen van de gezamenlijke woning kan voor een van de partners een manier zijn om continuïteit en stabiliteit te waarborgen, vooral als er kinderen bij betrokken zijn. Echter, het kan ook betekenen dat men wordt herinnerd aan het verleden. Verkopen en opnieuw beginnen kan daarentegen een gevoel van vrijheid en nieuwe kansen met zich meebrengen. Het is essentieel dat beide partijen hun gevoelens uiten en gezamenlijk bepalen wat het beste is voor hun individuele welzijn en dat van hun kinderen.

Het onverdeeld laten van de woning kan ook tot de mogelijkheden behoren en ook dat kan een emotioneel pittige beslissing zijn, want jullie gaan uit elkaar maar worden eigenlijk ‘gedwongen’ om nog een tijd te blijven samenwonen.

Financiële aspecten

Een nuchtere kijk op de financiële impact is eveneens cruciaal. Belangrijke vragen om te over te na te denken zijn: kan een van de partners de hypotheek alleen dragen? Hoe wordt de overwaarde verdeeld? En wat zijn de fiscale gevolgen van het overnemen, verkopen of onverdeeld laten?

Als een partner besluit de woning over te nemen, dan zal hij of zij de ander vaak moeten ‘uitkopen’ in deze tijden. Dit betekent dat de vertrekkende partner gecompenseerd wordt voor zijn of haar deel van de overwaarde van het huis. Dit vereist een taxatie van de waarde van het huis en een berekening van de eventueel te verdelen overwaarde. Daarentegen wordt er bij het overnemen van de woning en de hypotheek door scheiding anders beoordeeld, door de hypotheekverstrekker, dan dat jullie een nieuwe woning gaan kopen. Dat kan gunstig zijn, er zijn vaak meer mogelijkheden dan in de eerste instantie gedacht.

Aan de andere kant kan het verkopen van de woning de eenvoudigste manier zijn om financiële banden te verbreken en opnieuw te beginnen. Dit zorgt voor een heldere verdeling van de opbrengst, maar kan ook betekenen dat beide partners op zoek moeten naar een nieuwe woning, wat op zichzelf een stressvolle en kostbare onderneming kan zijn.

Juridische stappen en eerlijke verdeling

Juridisch gezien moet de keuze om het huis te houden, onverdeeld te laten of te verkopen overeengekomen worden en vastgelegd in de scheidingsconvenant. Een eerlijke verdeling van de waarde van de woning is niet altijd simpelweg de helft van de waarde. Factoren zoals huwelijkse voorwaarden, een schenking met koude uitsluiting die door 1 van de partners in de woning is geïnvesteerd, de mogelijkheden voor diegene die de woning en hypotheek overneemt om de andere partner uit te kopen, en toekomstige woonwensen spelen een rol.

Rol van de  mediator

Bij complexe beslissingen zoals deze is het verstandig om professionele hulp in te schakelen. Een mediator van Bmiddl.nl kan als neutrale partij helpen bij het navigeren door emotionele en praktische kwesties en jullie informeren over de mogelijkheden en de daarbij behorende gevolgen voor de toekomst. De mediator is goed op de hoogte van de wet- en regelgeving en werkt nauw samen met hypotheekadviseurs. Zo kunnen jullie een weloverwogen keuze maken die bij jullie situatie past. De mediator legt alle afspraken die jullie maken zorgvuldig vast in het convenant of vaststellingsovereenkomst.

Tijdelijke woonoplossingen verkennen

Wanneer je te maken hebt met een scheiding in deze tijden waarin een woning zoeken geen gemakkelijke opgave is,  , kan dit voor een aanzienlijke hoeveelheid stress zorgen. Gelukkig zijn er verschillende tijdelijke woonoplossingen die je kunt overwegen. Deze opties zijn misschien niet ideaal maar kunnen rust geven  terwijl je zoekt naar een meer permanente woonoplossing. Hieronder vind je een lijst met mogelijke tijdelijke woonoplossingen en hun implicaties:

1. De gezamenlijke woning onverdeeld laten: Hiermee koop je als het ware tijd om te zoeken naar een geschikte woning. Dat kan een voordeel zijn, de andere kant van deze keuze is dat jullie beiden verantwoordelijk blijven voor de hypotheek en zakelijke lasten.
2. Birdnesting: als je kinderen hebt kan birdnesting een tijdelijke oplossing zijn. Hierbij blijven de kinderen in de woning en de ouders wisselen van verblijfplaats. Zo is er altijd een ouder bij de kinderen en dit kan de kinderen rust geven. De ouders verblijven dan tijdelijk elders, denk hierbij aan verblijf bij familie of vrienden.
3. Onderhuur: Een kamer of appartement onderhuren kan een flexibele en relatief betaalbare optie zijn. Bij onderhuur betaal je voor het gebruik van iemands woonruimte voor een afgesproken periode. Dit kan voordelig zijn vanwege de lagere huurkosten en de flexibiliteit om te verhuizen wanneer een permanente oplossing beschikbaar is. Aan de andere kant kan de onzekerheid over hoe lang je in de ruimte kunt blijven een nadeel zijn. Ook zul je moeten aanpassen aan de huisregels van de hoofdhuurder.
4. Intrekken bij familie of vrienden: Deze oplossing is vaak de eerste waar mensen aan denken. Het biedt een supportnetwerk en vaak kosteloze of goedkope huisvesting. Echter, op de lange termijn kan het samenleven met anderen spanningen veroorzaken en kan het gevoel van onafhankelijkheid verminderen. Het is belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de duur van het verblijf en bijdragen aan huishoudelijke kosten.
5. Anti-kraak wonen: Anti-kraak wonen houdt in dat je tijdelijk intrekt in een leegstaand gebouw om kraken te voorkomen. Dit kan een kosteneffectieve tijdelijke oplossing zijn, maar vaak zonder veel woonzekerheid. Je dient bewust te zijn van de mogelijkheid dat je op korte termijn het pand moet verlaten wanneer de eigenaar het weer in gebruik neemt.
6. Tijdelijke huurwoningen: Sommige woningcorporaties en particuliere verhuurders bieden tijdelijke huurwoningen aan. Deze kunnen voor een periode van enkele maanden tot een jaar gehuurd worden. Dit geeft je de kans om op adem te komen en te zoeken naar een permanente oplossing. Echter, deze huurwoningen zijn vaak snel bezet en er kan sprake zijn van wachtlijsten.
7. Vakantiewoningen: In het laagseizoen is het mogelijk om tegen gereduceerde tarieven een vakantiewoning te huren. Dit kan een goede tijdelijke oplossing zijn, vooral als je rust en afstand van de situatie nodig hebt. Het kan echter financieel niet haalbaar zijn om dit voor een langere periode te doen.
8. Huisoppas: Als je flexibel bent, kun je overwegen om huisoppasser te worden. Hierbij woon je tijdelijk in de woning van iemand die voor langere tijd afwezig is, in ruil voor het verzorgen van het huis en eventuele huisdieren. Dit biedt een kostenvrije woonoplossing, maar het kan onzeker zijn hoe lang je op de plek kunt blijven en het vraagt om een hoge mate van aanpassingsvermogen.

Bij het kiezen van een van deze tijdelijke woonoplossingen is het belangrijk om rekening te houden met de persoonlijke behoeften en financiële mogelijkheden. Je moet ook de impact van je keuze op je emotionele welzijn van jezelf en de kinderen overwegen.  Op de lange termijn zou  je ook de impact van de keuze op jullie financiële situatie overwegen. Hoewel het verleidelijk kan zijn om te kiezen voor de goedkoopste optie op korte termijn, is het verstandig om een oplossing te zoeken die je niet in financiële problemen brengt op de lange termijn. Daarnaast moet je denken aan de toekomstige woonwensen en hoe uiteindelijk de overstap naar een meer permanente woning te maken.

Het is verstandig om contact op te nemen met een financieel adviseur en een mediator om samen de mogelijkheden te verkennen en een plan op te stellen dat past bij je individuele situatie. De mediators van Bmiddl.nl staan voor je klaar. We helpen je de financiële haalbaarheid van elke tijdelijke woonoplossing te beoordelen en begeleiden je bij het nemen van weloverwogen beslissingen. Vervolgens leggen we de afspraken vast in het convenant of de vaststellingsovereenkomst.

Procedure voor urgentieverklaringen en sociale huur

In de context van een scheiding kan de zoektocht naar een geschikte en betaalbare woonruimte een urgente kwestie worden. Eerlijk is eerlijk, niet iedere gemeente werkt hieraan mee, maar het is het proberen waard. Benieuwd naar hoe dit proces in zijn werk gaat? Lees dan onze blog over een urgentieverklaring sociale huur bij scheiding.

Tot slot

Het besluit over het al dan niet overnemen, onverdeeld laten of verkopen van de gezamenlijke woning tijdens een scheiding is ingrijpend en kan ver strekkende gevolgen hebben . Het vereist een doordachte aanpak waarbij rekening wordt gehouden met zowel emotionele als financiële aspecten. Open communicatie, begrip voor elkaars gevoelens en deskundige begeleiding zijn essentieel voor een eerlijke en werkbare regeling. Uiteindelijk is het doel voor beide partijen om een uitkomst te bereiken die de basis legt voor een stabiele en hoopvolle toekomst. Hier kunnen de mediators van Bmiddl.nl jullie bij begeleiden.